چناب، ستلج ۽ راوي ۾ پاڻي جي اچڻ جو سلسلوجاري، پاڻي وهڪرن ۾ واڌ

لاھور:(جمعو 29 آگسٽ 2025ع)ڀارت پاران پاڻي ڇڏڻ ۽ مينهن جي ڪري، چناب، ستلج ۽ راوي درياءَ اڃا تائين ٻوڏ جي لپيٽ ۾ آهن ۽ دريائن ۾ پاڻي جو وهڪرو وڌي رهيو آهي. شاهدره وٽ راوي درياءَ ۾ تمام گهڻي سطح تي ٻوڏ آهي، جنهن جي ڪري فرخ آباد، عزيز ڪالوني، امين پارڪ، افغان ڪالوني، شفيق آباد ۽ مريدوالا جا علائقا متاثر ٿيا آهن. راوي درياءَ مان ٻوڏ جو پاڻي لاهور ۾ رنگ روڊ سان ملحق بادامي باغ واري علائقي ۾ به داخل ٿي ويو آهي. ان کان علاوه، پاڻي چوهنگ جي مختلف علائقن ۾ داخل ٿي ويو آهي. ٻئي طرف، ٻوڏ جي ڪري، ملتان، مظفر ڳڙهه، وهاڙي، چنيوٽ ۽ فيصل آباد سميت ڪيترن ئي ضلعن ۾ بيٺل فصل تباهه ٿي ويا آهن. آباديون پاڻي ۾ ٻڏي ويون، هزارين ماڻهو محفوظ هنڌن ڏانهن لڏپلاڻ ڪرڻ تي مجبور ٿيا. چناب، ستلج ۽ راوي جي ڪنارن تي رهندڙ هزارين ماڻهو هن وقت قدرتي آفت جي اثر هيٺ آهن. زمينون، فصل، گهر ۽ خواب سڀ پاڻي ۾ ٻڏي ويا آهن. دريائن ۾ پاڻي جي وهڪري ۾ مسلسل واڌ فلڊ فارڪاسٽنگ ڊويزن جي انگن اکرن موجب رات 11 وڳي راوي ندي تي سائفن پوائنٽ تي پاڻي جو وهڪرو 220,627 ڪيوسڪ رڪارڊ ڪيو ويو آهي. ڊيٽا موجب، شاهدره تي پاڻي جو وهڪرو 219,770 رڪارڊ ڪيو ويو آهي، جڏهن ته چناب ندي ۾ چنيوٽ پل تي پاڻي جي وهڪري ۾ اضافو رڪارڊ ڪيو ويو آهي. فلڊ فارڪاسٽنگ ڊويزن موجب، چنيوٽ پل تي پاڻي جو وهڪرو 688,840 ڪيوسڪ رڪارڊ ڪيو ويو آهي. چنيوٽ پل تي ٻوڏ جي سطح تمام گهڻي آهي. چناب درياءَ جو خطرناڪ ٻوڏ ملتان ۾ داخل ٿيڻ جو امڪان آهي ملتان ۾ چناب درياءَ جو خطرناڪ ٻوڏ 24 کان 48 ڪلاڪن ۾ شهر جي حدن ۾ داخل ٿي سگهي ٿو. شهري آبادي کي بچائڻ لاءِ، هيڊ محمد والا تي هڪ شگاف وجهڻ جو فيصلو ڪيو ويو آهي. جلالپور پير والا جون ڪيتريون ئي آباديون اڳ ئي ٻڏي چڪيون آهن. ڪپهه، چانور ۽ ڪمند جهڙيون اهم فصلون تباهه ٿي ويون آهن. ملتان ۾ چناب درياءَ ۾ پاڻي جي وهڪري ۾ واڌ سبب ڪنهن به هنگامي صورتحال کي منهن ڏيڻ لاءِ شير شاهه ڊيم ۽ هيڊ محمد والا ڊيم کي ٽوڙڻ جو فيصلو ڪيو ويو آهي. ٻوڏ سبب 17 کان 20 ماڻهو فوت: پنجاب جي اطلاعات واري وزير پنجاب جي اطلاعات واري وزير عظميٰ بخاري جو چوڻ آهي ته ٻوڏ متاثر علائقن ۾ وسيلن جي ڪا به کوٽ ناهي، ٻوڏ متاثر ڪا به اهڙي جاءِ ناهي جتي بچاءُ ڪندڙ عملو يا امداد نه پهچي سگهي. عظميٰ بخاري چيو ته رپورٽن مطابق ٻوڏ سبب 17 کان 20 ماڻهو فوت ٿي ويا آهن. ٻوڏ جي امڪاني خطري کي نظر ۾ رکندي مظفر ڳڙهه ۾ امدادي ڪئمپ قائم ڪيا ويا آهن ٻئي طرف ٻوڏ جي امڪاني خطري کي نظر ۾ رکندي مظفر ڳڙهه ۾ 18 امدادي ڪئمپ، 10 هيلي پيڊ ۽ فيلڊ اسپتال قائم ڪيا ويا آهن. چنيوٽ ۾ 100 کان وڌيڪ ڳوٺ خطري ۾ آهن ۽ ڪيترائي علائقا زمين کان ڪٽيل آهن. وهاڙي ۾ بستي نون ۾ حفاظتي بند ٽٽڻ کان پوءِ درجنين ڳوٺ ٻڏي ويا آهن. فيصل آباد ۾، جهمرا ۾ راوي درياءَ جي لهرن هارين کي گهيرو ڪيو، بچاءُ ٽيمن ٻيڙين ۾ 10 ماڻهن کي بچايو. ان کان علاوه، سرگوڌا جي تحصيل ڪوٽ مومن ۾ 40 کان وڌيڪ ڳوٺ متاثر ٿيا آهن، جتي 2,500 ماڻهن کي انهن جي مال سميت منتقل ڪيو ويو آهي، جڏهن ته راجن پور ۾ سنڌو درياءَ جي طوفاني لهرن انتظاميا کي هاءِ الرٽ ڪري ڇڏيو آهي. ٻئي طرف، گجرانوالا ۾ 17 ڳوٺ نالا پالکو جي اوور فلو سبب سخت متاثر ٿيا، جڏهن ته وزير آباد شهر مان پاڻي گهٽجڻ شروع ٿي ويو آهي. شهري پنهنجن گهرن ۽ دڪانن جي صفائي ۾ مصروف آهن. منڊي بهاءُ الدين ۾ 69 ڳوٺ پاڻي ۾ گھريل آهن، سيالڪوٽ ۾ برسات ۽ ٻوڏ جي پاڻي ايئرپورٽ آپريشن کي معطل ڪري ڇڏيو آهي. متاثر علائقن ۾ پاڻي جي سطح اڃا تائين بلند آهي. ستلج درياءَ بهاولپور ۽ بهاول نگر کي سخت متاثر ڪيو آهي، احمد والا ۽ يوسف والا ڊيم ٽٽڻ سبب آباديون ٻڏي ويون آهن. صرف بهاول نگر ۾ 90,000 ماڻهو بي گهر ٿيا آهن، 18 رليف ڪئمپ قائم ڪيا ويا آهن، هزارين ايڪڙ فصل تباهه ٿي ويا آهن.