دنيا کي توانائي ۽ ماحولياتي مقصدن حاصل ڪرڻ لاءِ سيڙپڪاري ڪرڻ گهرجي: عاصم افتخار

نيويارڪ:(خميس 17 جولاءِ 2025ع)گڏيل قومن ۾ پاڪستان جي مستقل نمائندي، سفير عاصم افتخار احمد، قرض جي واپسي جي بحرانن کي منهن ڏيندڙ ترقي پذير ملڪن لاءِ مالي صلاحيت وڌائڻ ۽ انهن جي توانائي جي ضرورتن کي پورو ڪرڻ لاءِ فنڊنگ تي زور ڏنو آهي. سفير عاصم افتخار احمد (SDG7) توانائي ترقي رپورٽ 2025 ۽ اعليٰ سطحي سياسي فورم 2025 لاءِ پاليسي بريف جي لانچ تي ڳالهايو. هن چيو ته مالي وسيلن جي کوٽ ترقي پذير دنيا جي وڌندڙ توانائي جي ضرورتن کي پورو ڪرڻ جي صلاحيت کي محدود ڪري رهي آهي. هن تقريب جي ميزباني پاڪستان، ناروي، ايٿوپيا ۽ ڊينمارڪ جي مستقل مشنن جي تعاون سان، پائيدار توانائي تي دوستن جي گروپ پاران ڪئي وئي هئي. سفير عاصم افتخار چيو ته 2024 ۾، پاڪستان ۾ لڳ ڀڳ 40 ملين ماڻهن کي بجلي تائين رسائي نه هئي. اسان صاف توانائي جي مقصدن لاءِ پرعزم آهيون. اسان جو مقصد 2030 تائين قابل تجديد ذريعن مان 60 سيڪڙو بجلي پيدا ڪرڻ آهي. اسان جو توانائي جو منصوبو 13 گيگا واٽ نئين هائيڊرو پاور شامل ڪرڻ آهي، جڏهن ته ايٽمي توانائي هڪ قابل اعتماد ۽ گهٽ ڪاربن بيس لوڊ پڻ فراهم ڪري رهي آهي. مختلف گڏيل قومن جي رپورٽن جو حوالو ڏيندي، سفير عاصم افتخار احمد چيو ته جڏهن ته پائيدار ترقي جي مقصد 7 (SDG7) حاصل ڪرڻ جي طرف اڳڀرائي ڪئي وئي آهي، اهو اڃا تائين غير مساوي آهي ۽ دنيا ۾ 675 ملين کان وڌيڪ ماڻهو اڃا تائين بجلي کان محروم آهن. هن چيو ته اسان کي گڏجي توانائي جي رسائي جي فرق کي ختم ڪرڻ گهرجي، توانائي نظام کي ڊي ڪاربنائيز ڪرڻ گهرجي ۽ ڪارڪردگي وڌائڻ گهرجي، ۽ اهو سڀ ڪجهه هڪ منصفانه، منصفانه ۽ جامع انداز ۾. هن دنيا تي زور ڏنو ته 2030 تائين توانائي ۽ ماحولياتي مقصدن کي حاصل ڪرڻ لاءِ هر سال 4.3 ٽريلين آمريڪي ڊالر کان وڌيڪ سيڙپڪاري ڪئي وڃي. بهرحال، هن واضح ڪيو ته هن حوالي سان، ترقي پذير ملڪن لاءِ عوامي صاف توانائي جي فنانسنگ صرف 21.6 بلين آمريڪي ڊالر آهي، جنهن مان 83 سيڪڙو قرضن تي مشتمل آهي. هن چيو ته صاف توانائي جي سيڙپڪاري گهڻو ڪري ترقي يافته ۽ ابھرندڙ معيشتن ۾ ڪئي پئي وڃي، ۽ ترقي پذير ملڪن کي اڪثر نظرانداز ڪيو ويندو آهي. هن مسئلي جو حل پيش ڪندي چيو ته ترقي پذير ملڪن لاءِ مالي روڊ ميپ کي وڌايو وڃي. ساڳئي وقت، ترقي پذير ملڪن ۾ ادارتي صلاحيت وڌائڻ گهرجي ۽ صاف توانائي سيڙپڪاري لاءِ خطرن کي گهٽائڻ لاءِ طريقا اختيار ڪرڻ گهرجن. مستقل نمائندي چيو ته توانائي حل تيار ڪرڻ گهرجن جيڪي ٻيا فائدا پڻ فراهم ڪن، جهڙوڪ پاڪستان ۾ ٻوڏ کان پوءِ شمسي ڪٽس جي ورڇ، جنهن بجلي جي بحالي، نقل و حرکت، صحت ۽ موسمياتي نتيجن کي بهتر بڻايو. هن پنهنجي بيان کي اهو چئي ختم ڪيو ته عالمي توانائي جي منتقلي بلاشبہ جاري آهي، پر جيڪڏهن ان جي منصوبابندي نه ڪئي وئي ۽ بين الاقوامي مدد فراهم نه ڪئي وئي ته اها غير مساوي ۽ ٽڪرا ٽڪرا ٿي سگهي ٿي. تنهن ڪري، اچو ته هدايت کي درست ڪريون ۽ هڪ صاف توانائي جي منتقلي کي يقيني بڻايون جيڪو ڪنهن کي به پوئتي نه ڇڏي.