ڪامياب سفارتڪاري، تڪرارن جي پرامن حل بابت پاڪستان جي قرارداد سلامتي ڪائونسل ۾ متفقه طور تي منظور

نيويارڪ:(اربع 23 جولاءِ 2025ع)نائب وزيراعظم ۽ پرڏيهي وزير اسحاق ڊار جي غير معمولي سفارتڪاري جي نتيجي ۾، گڏيل قومن جي سلامتي ڪائونسل تڪرارن جي پرامن حل تي پاڪستان پاران پيش ڪيل قرارداد کي متفقه طور تي منظور ڪيو. تڪرارن جي پرامن حل لاءِ ميڪانيزم کي مضبوط ڪرڻ جي قرارداد نائب وزيراعظم اسحاق ڊار جي صدارت ۾ گڏيل قومن جي سلامتي ڪائونسل ۾ منظور ڪئي وئي. پرڏيهي وزير اسحاق ڊار گذريل 2 ڏينهن کان سفارتي سطح تي تمام گهڻو سرگرم هو ته جيئن سڀني ميمبر ملڪن کي مسودي قرارداد تي متفق ڪيو وڃي، جنهن جي نتيجي ۾ سلامتي ڪائونسل جا سڀئي ميمبر پاڪستان جي قرارداد جي مڪمل حمايت ڪن ٿا. روس-يوڪرين جنگ، غزه تي اسرائيلي حملن، اسرائيل-ايران-آمريڪا جنگ ۽ هندستان پاران پاڪستان تي لاڳو ڪيل جنگ کان پوءِ پيش ڪيل هن قرارداد کي سفارتي حلقن ۾ تمام گهڻي اهميت ڏني پئي وڃي. ميمبر رياستون تڪرارن کي حل ڪرڻ لاءِ پرامن طريقا استعمال ڪن: قرارداد هي سلامتي ڪائونسل جو قرارداد گڏيل قومن جي چارٽر جي باب VI جي تحت آهي ۽ ميمبر ملڪن کي تڪرارن کي حل ڪرڻ لاءِ پرامن طريقا استعمال ڪرڻ ۽ سلامتي ڪائونسل جي قراردادن جي اثرائتي عمل درآمد لاءِ ضروري قدم کڻڻ جو مطالبو ڪري ٿو. اسحاق ڊار جي صدارت هيٺ پيش ڪيل قرارداد ۾ ميمبر ملڪن ۽ گڏيل قومن تي تڪرارن کي وڌڻ کان روڪڻ جا طريقا ڳولڻ جو به مطالبو ڪيو ويو آهي. ساڳئي وقت، سفارتي ذريعن، ثالثي، اعتماد سازي جي قدمن ۽ علائقائي ۽ عالمي سطح تي ڳالهين ذريعي تعاون فراهم ڪيو وڃي. سلامتي ڪائونسل ۾ اسحاق ڊار جي تقرير نائب وزيراعظم اسحاق ڊار اڳ ۾ صدر جي حيثيت سان گڏيل قومن جي سلامتي ڪائونسل ۾ "تڪرار جي پرامن حل" جي موضوع تي اعليٰ سطحي کليل بحث کي خطاب ڪيو هو، جنهن ۾ هن ڪشمير جي مسئلي ۽ هندستان جي سنڌو پاڻي معاهدي جي هڪ طرفي معطلي جو مسئلو مؤثر طريقي سان اٿاريو. ڪامياب سفارتڪاري، تڪرارن جي پرامن حل تي پاڪستان جي قرارداد سلامتي ڪائونسل ۾ متفقه طور تي منظور ڪئي وئي

اهو پهريون دستخطي تقريب هئي جيڪا پاڪستان پاران سلامتي ڪائونسل جي صدر جي حيثيت سان پيش ڪئي وئي. پرڏيهي وزير پنهنجي خطاب ۾ چيو ته پاڪستان پنهنجي علائقي ۾ امن لاءِ پرعزم آهي، پر امن لاءِ هي ڪوشش هڪ طرفي نه ٿي سگهي. اسحاق ڊار چيو ته بامعني ڳالهين لاءِ، ٻنهي پاسن کان باهمي ڪارروائي، سنجيدگي ۽ خواهش هجڻ گهرجي ۽ واضح ڪيو ته پاڪستان بامعني ڳالهين لاءِ تيار آهي. ڊپٽي وزيراعظم چيو ته ڄمون ۽ ڪشمير گڏيل قومن جي سلامتي ڪائونسل جي پراڻن حل نه ٿيندڙ ايجنڊا مان هڪ آهي ۽ زور ڏنو ته ڪشمير مسئلي جو حل سلامتي ڪائونسل جي قراردادن ۽ ڪشميري عوام جي خواهشن جي مطابق هجڻ گهرجي. پرڏيهي وزير واضح ڪيو ته خود اراديت جي حق جو ڪو متبادل نه ٿو ٿي سگهي، گڏيل قومن جي سلامتي ڪائونسل جون قراردادون خود اراديت جي حق کي يقيني بڻائين ٿيون. ڀارتي جارحيت جو حوالو ڏيندي پرڏيهي وزير اسحاق ڊار چيو ته 65 سالن کان سنڌو پاڻي معاهدو ڳالهين ۽ سفارتڪاري جي علامت هو ۽ اهو انتهائي مذمت جوڳو آهي ته ڀارت هڪ طرفو ۽ غير قانوني قدم کڻي ان کي معطل ڪيو آهي. ڀارت پاڪستان جو پاڻي روڪڻ جي ڪوشش ڪري رهيو آهي، جيڪو ڪنهن به حالت ۾ برداشت نٿو ڪري سگهجي اسحاق ڊار چيو ته ڀارت پاڪستان جي 244 ملين ماڻهن جو پاڻي روڪڻ جي ڪوشش ڪري رهيو آهي، جيڪو ڪنهن به حالت ۾ برداشت نٿو ڪري سگهجي. پرڏيهي وزير چيو ته گڏيل قومن جي قراردادن جو مخصوص استعمال، ٻٽو معيار ۽ سياست لاءِ انساني اصولن جي قرباني انهن قراردادن جي اعتبار ۽ اثرائتي کي تباهه ڪري رهي آهي. والاريل ڄمون ۽ ڪشمير ۽ فلسطين ۾ ٿيندڙ الميا هن صورتحال جون واضح مثال آهن. پرڏيهي وزير چيو ته فلسطينين تي ٿيندڙ ظلم، خاص طور تي غزه جي صورتحال، هڪ منصفانه، پائيدار ۽ فوري حل جي ضرورت آهي. تازين اسرائيلي حملن ۾ 58,000 کان وڌيڪ فلسطيني مارجي ويا آهن، جن ۾ گهڻا عورتون ۽ ٻار آهن. اسحاق ڊار چيو ته پاڪستان غزه ۾ فوري جنگ بندي چاهي ٿو جيڪا هڪ وسيع ۽ پائيدار امن جي بنياد طور ڪم ڪري سگهي ٿي. هن اميد ظاهر ڪئي ته سعودي عرب ۽ فرانس جي مدد سان منعقد ٿيندڙ ڪانفرنس سياسي منظرنامي ۾ هڪ نئون دروازو کوليندي ۽ فلسطين جي مسئلي جو پرامن حل ڳولڻ جي ڪوشش ڪئي ويندي ته جيئن هڪ فلسطيني رياست قائم ٿئي جيڪا 1967 کان اڳ جي سرحدن تي مشتمل هجي ۽ يروشلم ان جو گاديءَ جو هنڌ هجي. تڪرارن جي پرامن حل لاءِ تجويز ڪيل 5 نقطا پرڏيهي وزير اسحاق ڊار تڪرارن جي پرامن حل لاءِ 5 نقطا پڻ پيش ڪيا، جنهن ۾ هن گڏيل قومن جي نظام ۾ اعتماد بحال ڪرڻ ۽ سيڪيورٽي ڪائونسل جي قراردادن کي بنا ڪنهن امتياز جي لاڳو ڪرڻ کي ترجيح ڏني، ۽ علائقائي ڀائيواري جي ترقي تي پڻ زور ڏنو. پرڏيهي وزير چيو ته بين الاقوامي قانون، خاص طور تي گڏيل قومن جي چارٽر کي لاڳو ڪيو وڃي، جنهن ۾ ڌمڪيون، طاقت جو استعمال، پرڏيهي قبضو يا خود اراديت جي حق کان انڪار شامل نه هجڻ گهرجي. هن چيو ته تڪرارن جي صورت ۾، گڏيل قومن جي سيڪريٽري جنرل جي آفيس کي مؤثر طريقي سان استعمال ڪيو وڃي ۽ هن آفيس کي ڊگهي عرصي کان هلندڙ تڪرارن کي حل ڪرڻ ۾ پڻ ڪردار ادا ڪرڻ گهرجي. پرڏيهي وزير هندستاني رويي تي به تنقيد ڪئي ۽ چيو ته جيڪڏهن هڪ طرف ڳالهين کان انڪار ڪري ٿو ته ٻه طرفي کي غير فعال ٿيڻ جي بنياد نه بڻجڻ گهرجي. پرڏيهي وزير چيو ته پاڪستان گڏيل قومن جي چارٽر، بين الاقوامي قانون ۽ گهڻ طرفي جي تحت گڏيل قومن جي سلامتي ڪائونسل جي صدارت جي ذميواري پوري ڪري رهيو آهي. اسحاق ڊار پاڪستان پاران پيش ڪيل قرارداد جي متفقه منظوري لاءِ ميمبرن جو شڪريو ادا ڪيو ۽ چيو ته تڪرارن جو پرامن حل نه رڳو هڪ اصول آهي پر هڪ اسٽريٽجڪ ضرورت ۽ عالمي استحڪام جي لائف لائن پڻ آهي.